Տնային աշխատանք

Ընտրել Թումանյանի ստեղծագործություններից մեկը, սովորել անգիր:

Հովաննես Թումանյան

ՄԵՐ ՈՒԽՏԸ

Մենք ուխտ ունենք՝ միշտ դեպի լույս,
Ու գընում ենք մեր ճամփով,
Մըրրիկներով պատած անհույս,
Սև խավարով, մութ ամպով։

Մենք անցել ենք արյան ծովեր,
Սուր ենք տեսել ու կըրակ,
Մեր ճակատը դեմ ենք արել
Մըրրիկներին հակառակ։

Ու թեպետև պատառ-պատառ
Մեր դըրոշը սըրբազան,
Ու մենք չունենք տեղ ու դադար՝
Երկրից երկիր ցիրուցան։

Բայց գընում ենք մենք անվեհեր
Զարկերի տակ չար բախտի,
Մեր աչքերը միշտ դեպի վեր՝
Դեպի լույսը մեր ուխտի։

Դիտել Թումանյանի մասին պատմող ֆիլմը, բլոգում նշումներ անել, հետաքրքիր փաստեր առանձնացնել:

Հետաքրքիր փաստեր

Դասարանական աշխատանք 28.02.2022

1. Ա և Բ նախադասությունների տարբերությունները գտի´ր: Մնացած նախադասություններն ինքդ փոխի՛ր (կրավորակա´ն դարձրու):

Ա. Ծուխը մրոտել էր առաստաղն ու պատերը:—Ներգործական
Բ. Առաստաղն ու պատերը մրոտվել էին ծխից:—կրավորական
Ա. Պատահաբար այդ կողմերով անցնող մի գյուղացի փրկել էր նրան:
Ա. Սպիները ծածկել էին նրա ամբողջ մարմինը։—Ներգործական
Անցած տարիները կնճռոտել էին կնոջ դեմքը:—Ներգործական
Դահլիճը լավ կահավորել էին:—Ներգործական
Մեր ժողովուրդը մշակութային շատ արժեքներ է ստեղծել:—ներգործական

Նա փրկվել էր Պատահաբար այդ կողմերով անցնող մի գյուղացու կողմից:—կրավորաական
Նրա Ամբողջ մարմինը ծածկվել էր սիպներով։—Կրավորական
Կնոջ դեմքը կնճռոտվել էր անցած տարրիներին։—Կրավորական
Դահլիճը լավ կահավորվել էր։—Կրավորական
Մշակույթային շատ արժեքները ստեղծվել են մեր ժողովրդի կողմից։—Կրավորական

անկատար-ում

վաղակատար- ացել, ել 

ապակատար-ալու , ելու

Սահմանական եղանակ

1.Անկատար ներկա / Սահմանական ներկա/

2. Անցյալ անկատար

3. Վաղակատար ներկա / Սահմանական անցյալ

4. Անցյալ վաղակատար

5.Սահմանական ապառնի / ապակատար + ներկա

6. Անցյալ ապակատար

7. Անցյալ կատարյալ 

Խոնարհել երգել և խաղալ բայերը:

Խորանարդների Տարբերությունը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Արտահայտությունը գրեք բազմանդամի տեսքով.
ա) (x-y)(x²+xy+y²)=x³-y³

բ) (5-a)(a²+5a+25)=-a³-125

գ) (2m-5n)(4m²+10mn+25n²)=8m³-125n³

դ) (7p+q)(49p²-7pq+q²)=343p³-p³

Առաջադրանքներ (տանը)

2) Երկանդամը վերլուծեք արտադրիչների.

(a-b)(a²+ab+b²)

ա) m³-1=m³-1³=(m-1)(m²+m+1)

բ)  27-x³=(x-3)(x²+3x+9)

գ) p³-64q³=(p-4q)(p²+4pq+16q²)

դ) x⁶-8y³=(x²-2y)(x⁴+2x²y+4y²)

ե) m¹²-125=(m⁴-5)(m⁸+5m⁴+25)

զ) c⁶p¹⁸-1=(cp³+1)(c²p⁶-cp³+1)(cp³-1)(c²p⁶+cp³+1)

է) 1000x³-64=8(5x-2)(25x²+10x+4)

ը) 8c³-y²¹x⁹=(2c-y⁷x³)(4c²+2cy⁷x³+y¹⁴x⁶)

3) Պարզեցրեք արտահայտությունը.

ա) (x-1)(x²+x+1)-(1+x)(1-x+x²)=x3-1-(1+x3)=x3-1-1-x3=-2

բ) (a²-3)(a⁴+3a²+9)+a⁴(1-a)(1+a)

4) Գրեք արտահայտությունների գումարի թերի քառակուսին.

ա) m և 4=m+4 m²+4m+16

բ) 2a և 3b=2a+3b 4a²+6ab+9b²

գ) ab և a=ab+a a² b²+a²b+a²

դ) a2 և 3ab=a2+3ab a⁴+3a³b+9a² b²

Լրացուցիչ քննարկում՝ մաթեմատիկական ֆլեշմոբ

5) Հաշվի՛ր պատկերի մակերեսը:

6) Խանութում կարտոֆիլը տեղավորեցին 5 կիլոգրամանոց և3 կիլոգրամանոց տոպրակների մեջ: Պարզվեց, որ բոլոր հինգ կիլոգրամանոց տոպրակները միասին նույն զանգվածն ունեն, ինչ բոլոր երեք կիլոգրամանոց տոպրակները միասին: Ամեն տեսակից քանի՞ տոպրակ կար, եթե տոպրակների ընդհանուր քանակը 24 է։

7) 6 հատ երեքի և թվաբանական գործողությունների միջոցով ինչպես ստանալ ամենափոքր քառանիշ թիվը:

8) Տրված 6 քարտերը դասավորիր այնպես, որ ստանաս 5-ի պատիկ հնարավոր ամենամեծ թիվը, որի հազարավորների կարգում գրված թվանշանը 2 անգամ մեծ է տասնավորների կարգում գրված թվանշանից։

9) Արշավի վեց մասնակիցներից քանի՞ ձևով կարող ենք ընտրել 1 առաջապահ և 1 հետապահ:

10) 8 փուչիկ գնելու դեպքում Կարենին 200 դրամ պակասում է, իսկ 5 փուչիկ գնելու դեպքում 1000 դրամ ավելանում է։ Որքա՞ն պետք է վճարել 6 այդպիսի փուչիկի համար։

11) Անդրադարձ Մաթեմատիկական ամսագրին
^{/Նյութը հրապարակել առանձին օրվա առաջադրանքից որպես նախագծային աշխատանք/}

Պարզ թվեր և քառակուսիներ

Մեկից մեծ ցանկացած բնական թիվ, որը բաժանվում է միայն մեկի և ինքն իրեն, անվանում են պարզ թիվ: Ահա բնական շարքի առաջին տաս պարզ թվերը՝

2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29…

Սկսած հնագույն ժամանակներից՝ մաթեմատիկոսները ձգտում էին հասկանալ, թե բնական թվերի շարքում պարզ թվերն ինչպես են դասավորված և աշխատում էին ստանալ դրանք գտնելու ընդհանուր բանաձև:

Օրինակ՝ եթե p=n∙n –n +41

n-ի փոխարեն տեղադրենք 1, 2, 3, 4, …40 բնական թվերը, ապա արդյունքում կստանանք պարզ թվեր՝

1∙1-1+41=41

2∙2-2+ 41=43

3∙3 -3+41=47

4∙4-4+41= 53
_____________________________________________________________________________

40∙40-40+41=1241

Թիվը կհամարենք քառակուսի, եթե այն որևէ բնական թվի քառակուսի է:

Օրինակ՝ 25, 36, 49 –ը քառակուսի թվեր են:

25=5²

36=6²

49=7²

Գործողություններ թվանշանների հետ՝ կհասկանանք գործողություն այդ թվանշաններով արտահայտված թվերի հետ:

Ձեզ ենք ներկայացնում հետևյալ խաչբառը՝

                         Հորիզոնական

a)ամենափոքր պարզ երկնիշ թվի քառակուսին

c)քառակուսի, որի վերջին թվանշանը հավասար է հիմքի թվանշանների գումարին

d)քառակուսի, որի թվանշանների գումարը հավասար է հիմքի թվանշանների գումարին

f)եռանիշ ամենամեծ թիվը, որը լրիվ քառակուսի է

h)պարզ թիվ, ոի առաջին երկու թվանշանների տեղերը փոխելով առաջացած թիվը նույնպես պարզ է

j) պարզ թիվ, որը ստացվում է հորիզոնական d թվի թվանշանների տեղերը փոխելով

l) ուղղաձիգ գրված q թվի քառակուսին

m) պարզ թիվ, որի երկրորդ թվանշանը 8 է

o)պարզ թիվ, որը առաջին և վերջին թվանշանները նույնն են, և 70-ով մեծ է k ուղղաձիգում գրված թվից

q)պարզ թիվ, որի առաջին թվանշանը հավասար է մյուսների գումարին

s) քառակուսի, որ վերջին երկու թվանշանները նույնն են

t)պարզ թիվ, որը 100-ով մեծ է i ուղղաձիգում գրված թվից

u)պարզ թիվ, որի առաջին երկու թվանշանների գումարը հավասար է երրորդին:

                                 Ուղղաձիգ

a)քառակուսի, որը գրվում է նույն թվանշաններով, ինչ f հորիզոնականի թիվը

b)պարզ թիվ, որի առաջին և վերջին թվանշանները նույնն են

c)քառակուսի, որի առաջին թվանշանը հավասար է հիմքի թվանշանների գումարին

e)քառակուսի, որը գրվում է նույն թվանշաններով, ինչ a ուղղաձիգում գրված թիվը

g) t հորիզոնականում գրված թվի քառակուսին

h) քառակուսի, որի առաջին երկու թվանշանները նույնն են

i)պարզ թիվ, որը սկսվում և վերջանում է 1-ով

J) պարզ թիվ, որը ստացվում է b ուղղաձիգում գրված թվի երկրորդ և երրորդ թվանշանների տեղերը փոխելով

k) պարզ թիվ, որի երկրորդ թվանշանը 1 է

n) քառակուսի, որի առաջին թվանշանը երկու անգամ մեծ է երկրորդից

p)պարզ թիվ, որի առաջին երկու թվանշանները նույնն են

q)պարզ թիվ, որը 10-ով փոքր է t հորիզոնականում գրված թվից

r) պարզ թիվ, որը 8-ով մեծ է a հորիզոնականում գրված թվից:

Աղբյուրը՝ «Քվանտ» ամսագիր, 1970թ. համար 1: